استنطاق

#علامه_طباطبایی در #المیزان بین «أب» و «والد» تفاوت می گذارد و در تفسیر آیه وَ إِذْ قٰالَ إِبْرٰاهِیمُ لِأَبِیهِ آزَرَ أَ تَتَّخِذُ أَصْنٰاماً آلِهَةً إِنِّی أَرٰاکَ وَ قَوْمَکَ فِی ضَلاٰلٍ مُبِینٍ (انعام٧٤) مربوط به‌پدر ابراهیم معتقد است: «در دعای ابراهیم که گفت رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَ لِوالِدَیَّ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ منظور پدر صلبی اش(والد) است. اما برای آزر کلمه" أب" به کار برده شده، که به غیر پدر هم اطلاق مى‌شود. پدر حقیقى ابراهیم (ع) شخص دیگرى بوده‌که روایات ما و تورات اسم او را تارخ یا تارح معرفى کرده است.»
در تفاسیر بر سر شخصیت پدر ابراهیم اختلاف نظر هست. آیا نسل ابراهیم مشرک بود که به قول قرآن با پدرش محاجه کرده است؟ با این بیان علامه طباطبایی، اتهام شرک از نسل ابراهیم دور می شود ولی اهمیت موضوع به اینجا ختم نمی شود.
#آیت_الله_جوادی_آملی معتقد است:
أب در قرآن به‌معنی پدر، جد و عمو، مربی و‌هادی آمده است.(تسنیم، ج۲۶،ص ۷۳).
این نکته شایسته تأمل بیشتری است. چه بسیار پدرانی که در تولد فرزندان خود نقشی نداشتند! اینجاست که کسانی که  پدر گمراه دارند نباید نگران باشند یا حسرت بخورند چون می توانند از خدا پدر خوب بطلبند و خانواده تازه ای بخواهند!
البته این تنها #راز_پدر_ابراهیم نیست! علامه طباطبایی نکته دیگری به ما یاد می دهد و می گوید:
« اینجا توهم‌ عجیب برخی مفسرین روشن می شود که گفتند قرآن مشتمل بر مطالب خلاف واقع است! چطور می شود در کتاب هدایت باطل و‌ مسامحه راه پیدا کند؟!».
پیام این‌نوشته این است که اگر در قرآن تصور کردید یک آیه یا کلمه ای با علم یا عقل نمی سازد عجله نکنید! یک نمونه همین تضاد ظاهری با علم تاریخ است: در تاریخ و در تورات آمده که نام‌ پدر ابراهیم تارح‌بوده پس چطور قرآن تاریخ را اشتباه نقل کرده است؟! عجولانه قضاوت نکنید: پاسخ اکنون واضح است: قرآن می خواهد جایگاه‌پدر را نزد مخاطب گسترش بدهد و‌لکن‌لا تعلمون!
هنوز هم برخی آیات قرآن در نزد روشنفکران از نظر نجوم و پزشکی و غیره متهم به نادرستی هستند اما به آنها باید گفت زود قضاوت نکنید خدا می داند و شما نمی دانید!