استنطاق

خواهش میکنم در تشویق کردن و «الله الله» گفتن - که این هم تقلیدی است از عرب‌ها - حد را مراعات کنند. بعضی‌ها بمجرّد اینکه خواننده شروع کرد به خواندن، شروع میکنند پشت سرِ او ترنّم «الله» که مثل اینکه یکی از دنباله‌های لازمِ خواندن او این است که این طرف بگوید «الله»! هیچ لزومی ندارد. یک‌وقت شما تحت تأثیر قرار میگیرید یا شدیداً زیبا میخواند یا شدیداً مؤثّر میخواند، بی‌اختیار حالا میخواهید تشویق کنید - تشویق قرآن هم طبق آنچه معمول عربها است، «الله الله» گفتن است؛ البتّه آنها مخصوص قرآن [هم‌[نیست؛ آهنگ معمولی را هم که میخوانند الله الله میگویند - این حالا اشکالی ندارد امّا اینکه بمجرّد اینکه قاری شروع کرد به خواندن و ما از اینجا بنا کنیم «الله الله»، هیچ لزومی ندارد. من خواهش میکنم خود شماها و در جلساتی که شماها استاد آن جلسات هستید و شرکت میکنید، سفارش کنید که در گفتنِ «الله الله» افراط نکنند؛ آنجایی که واقعاً طرف، خیلی خوب میخواند، خیلی زیبا میخواند، آنجا خب اشکالی ندارد تشویق کنند امّا اینکه از اوّل [طوری که[گاهی انسان فقط انتظار دارد که تا گفت «اعوذ بالله من الشّیطان الرّجیم»، بگویند «الله اکبر»[صحیح نیست‌.

این سخنان اخیر مقام معظم رهبری در اولین روز ماه مبارک رمضان ۱۴۳۶ ، شباهتهایی به کلام مرحوم دولابی دارد. مرحوم دولابی سال ها پیش دیدگاهی متفاوت در مورد محافل انس با قرآن را  بیان کرده است. از شباهتهای این دیدگاه با بیانات رهبری این است که واکنش های رایج به تلاوت قرآن را تقلیدی از عرب می داند و شباهت دیگر در اصل اتفاق نظر در خصوص موضع گیری علیه این نوع واکنش است. البته رهبری این کار را «غیرضروری» می داند و مرحوم دولابی بیشتر متعرض این مسئله شده و با استناد به آیه 204سوره اعراف این کار را با لزوم سکوت تدبرگونه بعد از تلاوت قرآن ناسازگار می داند.